Odmiana radcy prawnego w liczbie mnogiej wciąż nastręcza trudności. Nawet osoby, które na ogół nie robią błędów w pisowni, nie zawsze wiedzą, czy powinni napisać radcy prawni, czy może radcowie? Oczywiście takich wyrazów w języku polskim jest więcej, a radca prawny to tylko przykład na to, że Polacy nie do końca radzą sobie z odmianą nazw zawodów. Z czego to wynika?
Tendencja do upraszczania języka
Język służy do komunikowania się. Aby móc komunikować się z innymi ludźmi, niekoniecznie trzeba używać długich zwrotów i tworzyć rozbudowane wypowiedzi. Ale od najmłodszych lat szkolnych uczymy się ładnej mowy, systematycznie poszerzamy zasób słownictwa i dowiadujemy się, jakich form używać, by wypowiadać się kulturalnie i zwracać do innych z szacunkiem. Poznajemy formy grzecznościowe, a do nich należą właśnie radcowie prawni, psychologowie czy socjologowie. Końcówka -owie wywodzi się ze staropolszczyzny i używana była w celu okazania szacunku do jakiejś grupy zawodowej, ale nie tylko. Wystarczy przytoczyć cytat z Mikołaja Reja, by zobaczyć, że nie chodziło wyłącznie o zawody: „A niechaj narodowie wżdy postronni znają, iż Polacy nie gęsi, iż swój język mają”. Dziś nikt nie używa formy narodowie, a i radcowie wydają nam się nieco przestarzali. Dążymy do upraszczania języka, przez co bardziej odpowiada nam forma radcy prawni, psycholodzy czy socjolodzy.
Radcy czy radcowie prawni?
Z uwagi na tendencję do upraszczania języka, końcówka grzecznościowa -owie traci popularność. Ale to jeszcze nie oznacza, że wszyscy powinni zaprzestać jej używania. Wszyscy na pewno nie zaprzestaną, a skoro zarówno radcowie jak i radcy prawni są formami używanymi przez społeczeństwo, do tego obie możemy odnaleźć w słonikach, należy uznać, że obie są poprawne.
Radca prawny w liczbie mnogiej może przyjąć zarówno formę radcy prawni, jaki i radcowie prawni. Używanie obu form jest poprawne i nie odbiega od normy. Formy radcy i radcowie prawni mogą być używane zamiennie i nie jest to błędem, choć zaleca się, by w pojedynczym tekście trzymać się jednej, wybranej formy. Wielu uważa, że forma radcy brzmi lepiej, zwłaszcza w zestawieniu z wyrazem adwokaci.
Radcy czy radcowie prawni? Co mówią słowniki?
Słowniki wskazują, że obie formy są poprawne, ale na pierwszym miejscu umieszczają formę radcy. Radcowie są formą rzadziej używaną. Warto jednak zaznaczyć, niektórzy przedstawiciele zawodu radcy prawnego nie chcą, by mówić o nich radcy, uznając że radcowie są formą bardziej dostojną, lepiej pasującą do osób wykonujących tak prestiżowy zawód. Formę radcowie, co prawda rzadko, ale wciąż możemy spotkać w nazwach kancelarii prawnych.
W tej chwili za wyrocznię w temacie poprawnej pisowni uznaje się Wielki słownik poprawnej polszczyzny PWN pod redakcją A. Markowskiego (Warszawa 2004). To tam brzmienie radcowie uznaje za rzadsze. Zresztą Słownik poprawnej polszczyzny PWN pod redakcją W. Doroszewskiego (Warszawa 1973) traktował tę kwestię podobnie.